تاثیرات آلودگی هوا بر بدن【سال1402】⚡
در این مقاله قصد داریم به تاثیرات آلودگی هوا بر بدن بپردازیم. زیرا متاسفانه امروز همه ما در معرض آلودگی هوا قرار داریم. آلودگی هوا حتی در سطوح پایین نیز می تواند آسیبات جدی برای کودکان، بزرگسالان، افراد مسن و همه انسان ها در هر رده سنی داشته باشد. آلودگی باعث ایجاد بیماری های زیادی بوده؛ به طوری که می تواند حتی مرگ را نیز در پی داشته باشد. مسمومیت، مشکلات ریوی و بیماری های قلبی – عروقی جزو اصلی ترین بیماری هایی هستند که با آلودگی هوا مرتبط می باشند. حال در ادامه با ما همراه باشید تا تاثیرات این موضوع و راهکارهای کنترل و مدیریت از آلودگی هوا را بررسی کنیم.
آلودگی هوا چیست؟
آلودگی هوا ترکیبی از یک سری مواد خطرناک و آلاینده های طبیعی و مصنوعی می باشد. به طور کل آلودگی هوا مخلوطی از ذرات معلق و گازهایی است که همه آنان برای بدن انسان مضر بوده و می توانند مسمومیت یا بیماری های متعددی را فراهم آورند. این آلودگی از راه های گوناگونی وارد جو می شود و مستقیما نیز بر روی بیماری های تنفسی تاثیرات خود را می گذارد. معمولا وجود خودروهای گوناگون، گازهای گلخانه ای از کارخانه ها، هواپیما یا نیروگاه ها وارد جو زمین شده و آلودگی را با خود به همراه دارند. حتی دود سیگار نیز می تواند باعث آلودگی هوا شود.
اگر شما همواره در معرض این آلاینده ها هستید، باید با تاثیرات آلودگی هوا بر بدن به خوبی آشنا شوید و بدانید که 9 درصد میزان مرگ و میر مربوط به این موضوع می باشد. علاوه بر آن آلاینده ها استرس تنفس به همراه داشته و فرد را آسیب پذیر در مقابل انواع بیماری ها می نمایند. در ادامه ترکیبات موجود در یک هوای آلوده را بررسی می کنیم تا بیشتر با مضرات آن آشنا شوید:
- ازن: ازن که به آن مه دود نیز گفته می شود، نامرئی بوده و تنفس آن خطرات بسیار هولناکی را برای سلامتی به بار می آورد. به طور مثال ازن یکی از محرک های اصلی در مبتلا شدن به بیماری آسم است.
- دی اکسید نیتروژن: دی اکسید نیتروژن گازی است که حاصل از نیروگاه ها، دود کارخانه ها و سوخت های فسیلی بوده که از خودروها به وجود می آید و معمولا در کلان شهرها نیز بیشتر است. افرادی که در معرض دی اکسید کربن قرار می گیرند، معمولا به انواع عفونت های تنفسی مواجه شده و با خس خس سینه یا سرفه کردن روبرو می شوند. در این حوزه می توانید به بهترین دکتر قلب در کرج مراجعه کنید.
- دی اکسید گوگرد: اگر شما در بندر ساحلی مشغول به کار هستید و یا در یک کارخانه زغال سنگ کار می کنید، مطمئنا در معرض مسمومیت هستید و این گاز ابتلا به عفونت های دستگاه تنفسی و بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
- مونوکسید کربن: مونوکسید کربن یک گاز کاملا نامرئی و بدون بو است که از نتیجه خیابان ها و بزرگراه های شلوغ پدید می آید. از علائم استشمام این گاز می توانیم به سرگیجه، حالت تهوع، درد قفسه سینه، گیجی و ضعف اشاره کنیم.
بیماری های مرتبط با آلودگی هوا
تاثیرات آلودگی هوا بر بدن قابل انکار نیست. در حقیقت تمام آلاینده های نامبرده شده، هر کدام بیماری های متفاوتی را بر روی قسمت های مختلف بدن جای می گذارند که بیماری های ریوی در رده اول قرار دارد. تحقیقات جدید نشان داده که بین آلودگی و بیماری های تنفسی، قلبی و عروقی ارتباط بسیار قوی وجود دارد. در ادامه برخی از بیماری های مرتبط با آلودگی هوا را نام می بریم:
- سکته مغزی: جالب است بدانید که ذرات معلق و آلوده ای که در هوا وجود دارند، باعث سکته مغزی می شوند. سکته مغزی زمانی پیش می آید که مغز خون رسانی نداشته باشد. تمامی آلاینده های مضر بر روی عروق مغز تاثیرات منفی می گذارد. یعنی قرار گرفتن در معرض اکسیدهای نیتروژن احتمال سکته مغزی را افزایش داده و خون رسانی به مغز را کاهش می دهد.
- بیماری ایسکمیک قلبی: بیماری ایسکمیک قلب یا عروق کرونر در نتیجه تجمع کلسیم و سایر مواد در شریان کرونر استو این بیماری در نتیجه نرسیدن خون به قلب و سایر نواحی بدن است.
- عفونت دستگاه تنفسی تحتانی: امروزه عفونت های دستگاه تنفسی مانند ذات الریه بسیار ازدیاد پیدا کرده به ویژه در کودکان که ابتلا به عفونت های حاد تنفسی افزایش رو به رشدی داشته است.
- مسمومیت: از دیگر تاثیرات آلودگی هوا بر بدن می توانیم به مسمومیت اشاره کنیم که کار فرد را به بیمارستان می کشد .معمولا مونوکسید کربن یک آلاینده خفه کننده و قوی تر از اکسیژن بوده که به راحتی وارد هموگلوبین بدن می گردد.
- بیماری انسداد مزمن ریه: بیماری انسداد ریه یکی از بیماری هایی است که در هوای آلوده تهران ایجاد می شود. این بیماری تنفس را دشوار می کند و انواع مختلفی نیز دارد.
علائم آلودگی هوا بر بدن چیست؟
امروزه جامعه جهانی مدام با چالش های آلودگی هوا دست و پنجه نرم می کند. در نظر داشته باشید که توجه به علائم تنفسی که در نتیجه آلودگی هوا ایجاد می شود، ضروری بوده موجب شناسایی و مداخله به موقع می گردد که خطرات سلامتی مرتبط با هوای آلوده را کاهش می دهد. در این قسمت به برخی از موارد شناخته شده که ناشی از آلودگی هوا بر سلامتی است، می پردازیم:
- سرفه های مداوم: یکی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن سرفه کردن است. زیرا هوای آلوده همان طور که اشاره کردیم، دستگاه تنفسی را نشانه می گیرد. محرک ها و آلاینده هایی که در هوا در حال پرواز می باشند، باعث افزایش تولید مخاط و تحریک دستگاه تنفس شده و سرفه های پی در پی را به همراه می آورد.
- تنگی نفس: افرادی که روزانه در معرض سطوح بالایی از آلودگی هوا قرار دارند، در زمان انجام فعالیت های روزمره با تنگی نفس مواجه می شوند. این موضوع کاملا نگران کننده است و می تواند باعث بروز آسم و سایر بیماری های دیگر گردد.
- عفونت های تنفسی: آلودگی هوا موجب می شود که دستگاه گوارش و سیستم ایمنی بدن بسیار ضعیف شوند و بدن را آماده جهت پذیرش انواع عفونت های تنفسی می کنند.
- احساس ضعف و خستگی: آیا می دانستید آلاینده های موجود در هوا باعث خستگی و ضعف افراد می گردند. در واقع بدن در جهت مقابله با این آلاینده ها انرژی بسیار زیادی را صرف می کند که باعث احساس خستگی بیشتر و شدیدتر در طول روز می گردد.
- تهوع: تهوع و استفراغ یکی از مهم ترین عارضه های خطرناک در خصوص آلودگی هوا است که به دلیل مسمومیت ایجاد می شود و فرد باید در کوتاه ترین زمان ممکن خود را به بیمارستان برساند.
خطرات آلودگی هوا بر سلامتی افراد
در طی تحقیقات اخیر پزشکان دریافتند که آلودگی هوا و سلامتی ارتباط بسیار نزدیکی با هم داشته و افزایش آلاینده های شیمیایی موجود در هوا باعث می شود که افراد نیاز به اورژانس و بستری شدن داشته باشند. این موضوع بر روی رشد ریه کودکان نیز تاثیرات منفی به دنبال دارد. حال در ادامه به برخی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن می پردازیم:
افزایش حملات آسم: ازن و ذرات معلقی که در هوا وجود دارند، دو نوع آلاینده اصلی هستند که باعث افزایش بیماری آسم در افراد می گردند. ازن یک نوع گازی است که از مه دود تولید شده و تاثیرات خود را مستقیما بر روی سیستم تنفسی انسان ها می گذارد. این ذرات معلق در هوا ریه را درگیر کرده و باعث بیماری آسم می گردند.
زایمان زودرس: متاسفانه زنان باردار نیز از عوارض آلودگی هوا مصون نیستند؛ زیرا سطح این مواد شیمیایی سم زمانی که در خون افزایش پیدا کند، جفت را به مرور ضعیف کرده و احتمال زایمان زودرس را به دنبال دارد. حتی در دراز مدت نیز می تواند بر روی سلامتی نوزاد تاثیر بگذارد و باعث تولد نوزاد با وزن بسیار گردد.
ایجاد مشکلات روانی: علاوه بر سلامت جسمی، آلودگی هوا سلامت روانی انسان ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. در حقیقت محققان بر روی 150 میلیون پرونده پزشکی در ایالات متحده تحقیقات انجام داده اند و دریافتند که شیوع اختلال دو قطبی و افسردگی بیشتر در اثر مناطق آلوده می باشد.
بیماری های خود ایمنی: این بیماری ها زمانی ایجاد می شوند که سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم حمله کرده و آسیب برساند. از این رو محققان معتقد هستند که آلودگی هوا می تواند باعث بیماری های خود ایمنی گردد.
افراد آسیب پذیر در مقابل آلودگی هوا
افرادی که نسبت به سایر انسان های عادی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن آسیبات بسیار زیادی می بینند، به دسته های گوناگونی تقسیم می شوند که می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- بیماران مبتلا به مشکلات قلبی: آن دسته از افرادی که دچار نارسایی قلبی، بیماری ایسکمیک قلبی، بیماری مزمن انسداد ریه، آسم و الرژی هستند؛ بدن آن ها نسبت به آلاینده های موجود در هوا واکنش هولناک تری نشان می دهد. به همین خاطر این افراد قبل از بیرون آمدن از خانه حتما باید ماسک بزنند و سعی کنند تا جایی که امکان پذیر است در خانه بمانند و از نزدیکی بزرگراه ها و کارخانه ها عبور نکنند.
- سالمندان: سالمندان معمولا جزو اقشار آسیب پذیر جامعه هستند. زیرا این افراد به دلیل بیماری های زمینه ای و متنوعی که دارند و همچنین سیستم ایمنی ضعیف و آسیب پذیر می توانند در اثر آلودگی با بیماری های متنوعی مواجه شوند که زندگی آن ها را تحت الشعاع قرار بدهد.
- کودکان و نوجوانان: یکی از آسیب های بالقوه و یکی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن در کودکان و نوجوانان مشکلات تنفسی در آن ها می باشد. کودکان همواره در حال رشد و تکامل هستند. از سوی دیگر در مقایسه با بزرگسالان به هوای تنفسی بیشتری نیاز دارند، زیرا آن ها همواره در فضاهای باز فعالیت می کنند و بیشتر نیز تحت تاثیر آلودگی هوا قرار می گیرند.
- افراد مبتلا به دیابت: دیابت یکی از انواع بیماری ها است که می تواند بر روی قسمت های مختلف بدن از جمله قلب تاثیرات خود را بگذارد. تحقیقات نشان داده آن دسته از افراد دیابتی که در معرض هوای آلوده قرار می گیرند، بیماریشان مشکل ساز تر می شود.
راهکارهای تاثیرگذار در مقابله با آلودگی هوا
برای اینکه از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن جلوگیری کنیم، متخصصان یک سری از راهکارهایی را در این باره لیست کرده اند که با رعایت کردن آن ها می توان به مقابله علیه آلودگی هوا پرداخت. از جمله این اقدامات می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کنترل استرس و اضطراب: همان طور که می دانید استرس و اضطراب می تواند به تضعیف سیستم ایمنی بدن بپردازد. علاوه بر آن تولید رادیکال های آزاد در بدن را ازدیاد می دهد. این موضوع موجب می گردد در صورت بروز کوچک ترین هوای آلوده در بدن، افراد مستعد انواع بیماری ها باشند. به همین خاطر پیشنهاد می کنیم که استرس و اضطراب را از زندگی خود دور کنید.
- داشتن خواب کافی: یک خواب خوب، کافی و مناسب در طول شب علاوه بر اینکه برای مشکلات و اختلالات روانی تاثیرات عالی را به همراه دارد، موجب تقویت بدن نیز می گردد. از این رو افراد بدن‌های ضعیف خواهند داشت.
- مصرف ماهی های چرب: در روزهای آلودگی شهر بیشتر توصیه می کنیم که به خوردن ماهی ها از جمله ماهی سالمون بپردازید. جالب است بدانید که این ماده مغذی علاوه این که ریه ها را تقویت می کند، به دفع آلاینده های وارد شده به بدن نیز می پردازد.
- مصرف آنتی اکسیدان ها: آنتی اکسیدان برای تقویت سیستم ایمنی بدن و حفاظت از بدن شما جزو عوامل بسیار لازم و ضروری است. مقادیر آن را می توانیم در ویتامین C، ویتامین A و ویتامین E مشاهده کنیم.
- مصرف شیر و لبنیات کم چرب: خوردن کلسیم که در شیر و سایر لبنیات به میزان وفور یافت می شود، مانع از جذب سرب موجود در بدن می گردد.
تاثیر آلودگی هوا بر سیستم عصبی
یکی دیگر از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن می توانیم به اختلال در سیستم عصبی اشاره کنیم. در حقیقت ذرات ریز که در هوا در حال حرکت هستند، می توانند به مرور در ریه رسوب کنند و در نهایت وارد سیستم گردش خون سیستمی شده و از سد خونی مغزی عبور می نمایند. زمانی که این آلاینده های شیمیایی به مغز برسند، سیستم ایمنی بدن که نقش میانجیگری را بر عهده دارد، به مقابله با این آلاینده ها می پردازد. میکروگلیا سلول های ایمنی ساکن در مغزی هستند که به این آلاینده‌ها حمله کرده و در نهایت منجر به التهاب عصبی از طریق انتشار سیتوکین ها و گونه های اکسیژن می گردند.
بنابراین قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و سایر آلاینده های شیمیایی اثرات نامطلوب عصبی زیادی را برای مغز فراهم می آورد. این موضوع حتی باعث اختلال در عملکرد روانی افراد شده و زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر سیستم عصبی از دیگر تاثیرات بلند مدت آلاینده های هوا می توانیم به سلامت ریه، آسیب کلیه ها و مغز، کبد و سایر اندام های بدن را نام ببریم.
کلام آخر
هر زمانی که آلودگی هوا در شهر ازدیاد پیدا کند، سر و کله انواع بیماری های عفونی نیز پیدا می شود. الودگی هوا می تواند در انتقال ویروس های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا نقش داشته باشد.
از شما عزیزان سپاس گزاریم که ما را تا انتهای این مقاله همراهی کردید، سایت الو درمان سعی بر این داشته تا شما را تاثیرات آلودگی هوا بر بدن آشنا کند. امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید واقع شده باشد، در صورت داشتن هر پیشنهاد و انتقادی می توانید از طریق سایت با ما در ارتباط باشید.
